Diyarbakır Surları

 Diyarbakır'ın Surları bu tarihi kentimizin en görkemli tarihi eseridir. Uzunluk açısından Çin Seddi'nden sonra dünyadaki en uzun surudur. 

On Gözlü Köprüden Diyarbakır Surları

Diyarbakır surlarının uzunluğu 5200 metredir. İç kalenin 600 metrelik duvarını da buna eklersek 5800 m yani neredeyse 6 km'ye ulaşır. Yer yer 5 metre kalınlığı olan sur duvarlarının en ince kısımları ise 1,40 metredir. Dış surlar üzerine 82 ve iç kalede 19 adet burç vardır. Bu gün duvarların 645 metresi ve burçlardan 7 tanesi değişik tarihlerde yıkılmış veya yıktırılmıstır. Surların yükseklikleri en az 8 metredir. Burçların yükseklikleri ise 22 metreye kadar ulaşır. Bu yükseklikleri ve sağlamlıkları nedeniyle çok  heybetlidir ve hayranlık uyandırır. Surların içinde kalan şehrin yüz ölçümü 1,5 kilometreden fazladır.

Diyarbakır surlarının dört ana kapısı vardır. Bunlar kuzeyde Dağ Kapı (Harput Kapısı),  batıda Urfa Kapı ( Rum Kapı veya Halep Kapısı), güneyde Mardin Kapı (Tell Kapısı) ve doğuda Yeni Kapı ( Su Kapısı, Satt veya Dicle Kapı) olarak isimlendirilir. 

Surların yapım tarihi hakkında çeşitli görüşler ileri sürülmektedir. Bu tarihin Hurri uygarlığına kadar (MÖ 3000 - MÖ 700) indiğini iddia edenler vardır. (İç kalede bulunan Amida höyüğü çok daha eskidir.) Ancak, mevcut sur ve burçlar Roma Uygarlığı yapımıdır. İmparator II. Kostantinus döneminde Miladi 330 veya 349 yılları arasında yapıldığı  bilinmektedir. Sur ve burçlar bazalt taş, tuğla ve harç kullanılarak inşa edilmiştir.

 Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri 28 Haziran - 8 Temmuz 2015 tarihinde 39. UNESCO Dünya Mirası Toplantısında Dünya Mirası Listesine alındı.