8 Kasım 2018 Perşembe

SARIKAYA ROMA HAMAMI - YOZGAT

Yozgat İli Sarıkaya İlçesinin merkezinde yer alan Roma (Kral Kızı) Hamamı, bir sıcak su kaynağının üzerine inşa edilmiştir. Hamamın MS 2. Yüzyılın ortalarına doğru yapıldığı sanılıyor. Bilinen en eski adı, Aquae Sarvenae olan bu yerleşim yeri, daha sonra Bizans Döneminde hamamın hemen yanına yapılan kilise nedeniyle Therma Basilica olarak anılmıştır.


Modern çağda ilk kez bir Fransız gezgini 1893-94 yılında burayı görmüş ve çizimlerini de yaparak kayda geçirmiştir. 1935 yılına kadar bu kaplıca bölgesi Boğazlayan İlçesinin Hamam Köyü ya da  Terziler Hamamı olarak bilinir. 1935 de Sarıkaya adı verilmiş (Sarvanea'dan esinlenmiş bir ad olabilir mi?) bucak olmuştur. 1957 yılında ise ilçe yapılmıştır.


2010 yılında Roma Hamamının değeri anlaşılıp temizlik ve kurtarma çalışmalarına başlanmıştır. Çevresi konut işyeri ve benzeri yapılarla dolu olan hamamın, ayakta kalmış tek duvarının üzerindeki yapılar kamulaştırılmış ve boşaltılarak yıkılmıştır. Yozgat Müzesi gözetiminde halen sürdürülen çalışmalar sonucu iki katlı batı cephesi, cephenin önündeki büyük havuz, büyük havuza bağlı iç havuz ve ona dik uzanan asıl termal kaynağın üzerine yapılmış, iç havuza dik pozisyonda oval üçüncü havuz ortaya çıkarılmıştır.

Batı cephesi ve büyük dış havuz
 İki yanında yarım daire şeklinde apsisler bulunan onar gözlü iki katlı batı cephesi, yaklaşık 30 metre genişliğindedir. Alt katta en ortada yer alan gözler kemer şeklinde yapılmış, diğerleri iki yana doğru bir düz, bir kemer şeklinde sıralanmıştır. Üst katta ise sıralama tam tersidir. Her gözün ortasında iki kat yüksekliğindeki sütunlar günümüzde yok olmuştur. En üstte yer alan frizde boğa başı ve yılan şeklinde figürler yer alır.

Batı cephesinin arkasındaki kapalı iç havuz


En İçte yer alan oval havuz.



En içteki oval havuz, yaklaşık 50 derece sıcaklıkta sıcak su
kaynayan termal kaynağın üzerine inşa edilmiştir.




Batı cephesinin iki yanına yapılmış  apsislerin iç kısmındaki küçük havuzların zengin kişilere özel havuzlar olarak kiralandığı düşünülüyor.

İki katlı duvar üzerindeki friz...



Frizden düşmüş bir eleman. (Üzerindeki boğa başı figürüne dikkat.)

İki katlı 20 gözlü cephenin en üstündeki frizlerden bir kısmı düşmüş olsa da kalanlar duvarın görkemini gözler önüne seriyor. Üzerindeki yılan figürlerinin sağlık tanrısı Asklepios'un simgesi oluşu, kaplıcanın şifalı olduğunun bilindiğini gösteriyor.

Sarıkaya Roma Hamamının yapımına dair birden çok söylence var. Söylencelerde sık rastlanılan kral, kralın çok güzel ama hasta kızı, imparatorların başlarına gelenler vb şeyler burada da yinelenmiş. Merak edenler için link vereyim: