Silahtar Mustafa Paşa Kervansarayı - Malatya -Battalgazi

Silahtar Mustafa Paşa Kervansarayı, Osmanlı İmparatorluğu döneminde Padişah IV. Murat'ın saltanatı sırasında Vezir Silahtar Mustafa Paşa tarafından yaptırılmıştır. Mustafa Paşa, IV. Murat'ın silahtarıdır. Bilindiği gibi silahtarlar, Osmanlı Saraylarında Has Oda denilen hünkar dairesi görevlilerinden biri olup, padişaha ait olan ve sarayda bulunan diğer silahlardan sorumluydular. Bu görevliler padişaha yakın olduklarından oldukça itibarlı kişilerdi.

Malatya'nın Battalgazi İlçesi sınırlarındaki kervansaray, bir kale gibi sağlam ve yüksek duvarlıdır. Miladi 1637 (hicri 1047) yılında yaptırılmış ve padişah IV. Murat'a armağan edilmiştir. 

Kareye yakın planlı, (68 x 72 m) boyutlarında, 4 896 metrekare alana inşa edilmiştir. Mimarı Halepli Üstad Ebubekir'dir. 

Kervansaray kapalı ve açık bölümlerden oluşmaktadır. Ortadaki havuzlu büyük avlu çepeçevre  kemerli eyvanla çevrilidir. Giriş kapısının üstünde ikinci katta mescit, avlunun karşısında ise kapalı bölüm yer alır.  Kervansarayın dış kapısının üzerinde bir, kapalı kısmın giriş kapısı üzerinde bir tane olmak üzere iki kitabesi restorasyon sonrası yerlerine konmuştur.

Kervansarayın kapalı kısmı payandalar üzerinde kubbelerle örtülmüştür. Duvarlar kesme taşla örülmüştür. Kapalı ve açık kısımlarda bir çok ocak bulunmaktadır. Restorasyondan sonra kapalı bölümde çeşitli toplantılar yapılmaktadır. 

Battalgazi Belediyesi tarafından restorasyonu 2010 yılında tamamlanan kervansarayın önüne (oranları tutmasa da) bir deve kervanı yerleştirilmiş. Kervansarayın dışına bakan odalar ise birer eski dükkan olarak düzenlenmiş ve bal mumu heykellerle esnaf ve zenaatkarların çalışmaları anlatılmış. Aşağıda bunlardan nalbant ve berber dükkanlarını görüyorsunuz.

Restorasyon sırasında kervansaray içinde yer alan
Çınar ağacı kesilmiş Heykeltraş Hüseyin Aydemir
tarafından 4,5 m boyunda iki ahşap eser oyularak kapının iki yanına konulmştur.