GORDİON MÜZESİ

Anadolu'nun birbirini izleyen uygarlıklarından biri de Frigler tarafından kuruldu. Hatti Ülkesinin büyük imparatorluğu Hitit Krallığının son günlerinde, MÖ 1200 yıllarında Anadolu'ya batıdan, deniz yoluyla gelen göçebe bir halk olan Frigler 450-500 yıl göçebe bir halk olarak dağınık bir yaşam sürdürdüler.

Frig Uygarlığı bir çok bilinmeyen içeriyor. Dillerinin tam olarak çözülmemiş oluşu, kökeni konusunda tartışmalar olması belki de bu bilinmezlerin en önemli kaynağı. Bildiklerimize gelince MÖ 750 yılında ilk siyasi birlikleri kral Gordios tarafından oluşturulmuştur. Efsanelere konu olan bu ilk Frig Kralı, aynı zamanda Frigya Başkentini kuran ve ona adını veren kişidir. Bu gün Ankara, Polatlı civarındaki, Yassıhöyük'de bulunan Gordion Kenti... Bilinen ikinci ve sonuncu Frig kralı ise Yunan efsanelerinde adına birçok kez rastladığımız Ankara'nın da kurucusu olduğu söylenen Kral Midas'tır.

https://tarihtenfotograflar.blogspot.com.tr/2018/03/esek-kulakli-kral-midas.html

Frig Krallığı bu günkü Eskişehir, Sakarya, Kütahya, Afyon, Denizli, Ankara, Kırşehir illerini kapsayan Kızılırmak'a kadar Anadolu'nun iç batı bölgelerine yayılmış bir devlet kurdular.

Frig krallığı, kurulmasından 55 yıl sonra Kafkaslar üzerinden gelen göçebe ve savaşçı bir kavim olan Kimmerler tarafından MÖ 695 yılında  yıkılmıştır.

Gordion yakınlarında bugün (tartışmalı olarak) MİDAS tümülüsü adı verilen büyük bir tümülüs bulunur. Yapıldığında 80 metre yüksekliği olduğu düşünülen bu görkemli tümülüs, mezar odasına kadar ulaşan koridoruyla ziyarete açıktır.

https://tarihtenfotograflar.blogspot.com.tr/2018/03/midas-tumulusu-ya-da-gordios-tumulusu.html 

Büyük tümülüsün tam karşısında Gordion Antik Kenti buluntularının sergilendiği bir müze bulunuyor. Müzede Friglerin kısa siyasi birliklerine karşın ulaştıkları uygarlık düzeyini gösteren bir çok eser yer alıyor. 

(Ayrıca Ankara, Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde Frig Krallığına ayrılmış büyük bir bölüm vardır.)

http://tarihtenfotograflar.blogspot.com.tr/2016/09/anadolu-medeniyetleri-muzesi-6-frig.html

Frigler Anadolu'da ilk yerleşimlerden bu yana rastlanan bereket, doğurganlık, verim ve zenginlik tanrıçası ana tanrı Kibele'ye taparlardı. Kısaca ona MATAR (ana) derlerdi. Yukarıda müzede sergilenen "Kapıda Duran Matar" kaya kabartması görülüyor.

Frig seramik çanak-çömlek örnekleri

Frig dili ve yazısı bu uygarlığın bilinmezlerinin başında gelir. Yazıları otuz kadar sözcük dışında okunamamıştır. Yunan alfabesini andıran bir alfabeye sahip oluşları, onlarında Finike kaynaklı ancak orjinal. farklı bir alfabeleri olduğunu düşündürür. Yukarıda çömlek ve taş levhalara kazınmış Frig yazısından örnekler görülüyor.

Frigler, metal ve ahşap oymacılığında çok ustaydılar. Yunanistan'daki Delfoi Apollon Tapınağına Kral Midas'ın gönderdiği fildişi oyma taht o kadar beğenilmişti ki tapınağa alınan ilk barbar armağanı olarak tarihe geçti. Demir ve değerli metallerden yapılmış fibula (süslü çengelli iğne), tanrı, insan ve hayvan figürleri gibi sanat eserleri çok yaygın ve ünlüydü. Ege kıyılarındaki ve Hellas'taki Yunan kentleriyle barışçı ve iyi ilişkiler kurmuşlar, karşılıklı etkileşim ve ticari değişimlerde bulunmuşlardır. Müzik konusunda çağımıza kadar etkili buluşlar yapmışlardır. Frig Gamı ya da makamı günümüzde bile kullanılmaktadır. Ayrıca flüt ve simbal gibi bazı müzik aletlerini keşfettikleri bilinmektedir.

Müzede sergilenen mühürler ve baskıları ile altın sikkeler.

Frigler mimarlık ve yapı elemanları konusunda da çok güzel örnekler vermişlerdir. Yukarıda müzede sergilenen binaların dış yüzeylerinin kaplandığı pişmiş topraktan ya da taştan yapılmış yapı elemanları görülüyor.

 Frigler evlerinin ve tapınaklarının tabanını çakıl taşları ile döşer, çeşitli renkli taşlarla motifler oluştururlardı. Bunlar, Anadolu'da rastlanan en eski mozaik örnekleridir. Müzik aletleri ve Frig gamı gibi mozaiğin kaşiflerinin de Frigyalı olduğunu söyleyebiliriz.